χαίνω

ΝΜΑ

1. έχω ή σχηματίζω χάσμα (α. «το βάραθρο έχαινε μπροστά τους» β. «τότε μοι χάνοι εὐρεῑα χθών», Ομ. Ιλ.)

2. (η μτχ. παρακμ. ως επίθ.) κεχηνώς, -υία, -ός και κεχηνώς, -υῑα, -ός

(λόγιος τ.) αυτός που χάσκει, ιδίως από έκπληξη, κατάπληκτος (α. «τόν κοίταζε κεχηνώς» β. «οὗτος δὲ κεχηνὼς βρωμησάμενος τοῦ σοῦ δίνου μέγα καὶ στράτιον κατέπαρδεν», Αριστοφ.)

3. φρ. «χαίνουσα πληγή» — ανοιχτή πληγή, τραύμα που δεν έχει κλείσει

νεοελλ.

φρ. «χαίνουσα πληγή»

μτφ. δυσάρεστη κατάσταση ή σύμπτωμα που δεν παρουσιάζει βελτίωση («οι χαίνουσες πληγές τής οικονομίας»)

μσν.

1. (για καρπό) ανοίγω, σκάζω

2. (για λέξεις) παρουσιάζω χασμωδία

μσν.-αρχ.

1. χάσκω, μένω με ανοιχτό το στόμα, χασμουριέμαι («ὅτε δὴ 'κεχήνη προσδοκῶν τὸν Αἰσχύλον», Αριστοφ.)

2. μτφ. ανοίγω πολύ το στόμα, ξεστομίζω φράσεις απρόσεκτα και με θράσος

αρχ.

1. (η μτχ. παρακμ. ως επίθ.) χάχας, χαζός

2. παροιμ. «λύκος ἔχανεν» — μάταιες προσδοκίες, φρούδες ελπίδες (Αριστοφ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. λ. χάσκω).